Komende jaren duizenden woningen Amsterdam versneld van gas af

Klimaatverandering vraagt om een energietransitie. Die moet echter niet voor rekening komen van bewoners. Daarom hebben de Amsterdamse woningcorporaties, warmtebedrijven Vattenfall en Westpoort Warmte en de gemeente Amsterdam de handen ineengeslagen om de komende jaren duizenden woningen aardgasvrij te maken.

Er is nu een aanbod voor Amsterdammers in buurten die maximaal 200 meter van het warmtenet liggen. Zij kunnen zonder extra kosten de CV-ketel te vervangen door een aansluiting op het warmtenet en omschakelen van koken op gas naar elektrisch koken. Goedkoop, veilig en duurzaam. De gemeente subsidieert deze samenwerking, de Amsterdamse Warmtemotor, met 50 miljoen euro.

Voor de Transitievisie Warmte van de gemeente Amsterdam is uitgebreid onderzoek naar betaalbare en duurzame alternatieven voor aardgas. Voor een groot deel van de stad zijn dat de warmtenetten. Aansluiten op de warmtenetten geeft de samenwerkingspartners en buurtbewoners de kans bij te dragen aan de ambitie van Amsterdam om voor 2040 aardgasvrij te zijn.

Starten met corporatiewoningen

De meest kansrijke buurten om te starten, zijn de Confuciusbuurt en Wildemanbuurt in Nieuw-West en de buurten Hakfort/Huigenbos en K-buurt Midden in Zuidoost. In enkele buurten  wordt al nagedacht over hoe de buurt aardgasvrij kan worden. Die gesprekken gaan straks in alle buurten plaatsvinden door alle bij de warmtemotor betrokken partijen. Pas als er voldoende draagvlak is onder bewoners kunnen de woningen worden aangesloten op het warmtenet.

In de vier genoemde  wijken staan vooral corporatiewoningen. Daarom zijn er ook gesprekken met de Federatie Amsterdamse Huurderskoepels. In die gesprekken komen de gevolgen voor de huurders bij de overgang naar een warmtenet en de inspraakmogelijkheden uitgebreid aan bod.

Hetzelfde buurtaanbod voor huurders en kopers

De corporaties willen graag bijdragen aan de energietransitie en vinden drie zaken daarin belangrijk; betaalbaarheid, draagvlak en verduurzaming. In deze overeenkomst ligt vast dat - bij normaal gebruik – de kosten voor een warm huis en warm water hetzelfde blijven als bij aardgas op het moment van de overstap naar een warmtenet. Die garantie is voor de corporaties zeer belangrijk. In deze samenwerking ligt daarom vast dat het vastrecht (vaste kosten voor levering en transport van energie) wordt afgekocht voor een bepaalde periode. Huurders betalen dus hetzelfde vastrecht als nu bij aardgas. Dit is voor de corporaties zeer belangrijk.

Buurtbewoners met een koopwoning kunnen profiteren van dezelfde gunstige aansluitprijs op het warmtenet en van de bijbehorende buurtgerichte subsidie. Of zij kunnen verder nadenken over een ander alternatief voor aardgas, bijvoorbeeld in een collectief met andere woningeigenaren in de straat. De gemeente biedt hen daartoe inzicht in alternatieve individuele en collectieve warmteopties en (landelijke) subsidies, energie-advies en collectieve inkoopmogelijkheden voor woningisolatie en zonnepanelen.

Persoonlijke aanpak

De samenwerkingspartners gaan de komende periode persoonlijk in gesprek met de buurtbewoners over de energietransitie en de mogelijkheden die deze overeenkomst voor hen biedt. Dat gebeurt op buurtniveau, binnen woongebouwen en met huurders en woningeigenaren individueel. De verwachting is dat de gesprekken in 2022 worden gevoerd en de eerste 10.000 Amsterdamse Warmtemotor-woningen tot 2027 op het warmtenet worden aangesloten.

Verduurzaming warmtenet

Amsterdam heeft de ambitie om in 2040 aardgasvrij te zijn en om alleen nog maar schone energie te gebruiken. De corporaties hebben de laatste jaren daarom veel geïnvesteerd in verduurzaming door woningverbetering. Dat gaat de komende jaren door. Ook aansluiten op het warmtenet is een stap om de CO2 uitstoot van de stad te beperken: dit levert direct een besparing op van gemiddeld 55% CO2 uitstoot ten opzichte van de huidige cv-ketels in deze woningen. Vattenfall en Westpoort Warmte onderzoeken blijvend hoe het bestaande warmtenet verder verduurzaamd kan worden door nieuwe verwarmingsbronnen zoals aquathermie (warmte uit oppervlaktewater), geothermie (aardwarmte) en warmte afkomstig van datacenters gevoed kan worden.