Wat zijn de risico's van lood in de grond?

Op heel veel plaatsen in Nederland zit diffuus lood in de grond. Dit betekent dat heel kleine deeltjes lood verspreid in de aarde zitten. Vooral in de oude binnensteden komen hogere loodgehalten voor. De aanwezigheid van lood in de grond levert in het algemeen weinig risico op. Het kan een gezondheidsrisico opleveren als de grond waarin de lood zit wordt ingeslikt. Vooral jonge kinderen (0-6 jaar) zijn gevoelig voor lood, omdat zij lood makkelijker in hun lichaam opnemen dan volwassenen. Als jonge kinderen te veel en vaak het metaal binnenkrijgen, kan dat gevolgen hebben voor hun leervermogen. Voor oudere kinderen is het risico klein.

Hoe komt lood in de grond?

Eeuwenlang is veel lood gebruikt in de woonomgeving en bij industriële toepassingen. Bijvoorbeeld in verf, maar ook in waterleidingen. Hierdoor is er op veel plaatsen een hoog loodgehalte in de bodem.

RIVM: kans op afname leervermogen

Hoge concentraties lood in de bodem hoeven op zich geen probleem te zijn zolang het binnenkrijgen van lood beperkt blijft. Lood kan een negatief effect hebben op de gezondheid. Vooral hele jonge kinderen (0-6 jaar) zijn het meest kwetsbaar. In 2016 heeft een RIVM-onderzoek vastgesteld dat lood kan leiden tot een afname van het leervermogen.

Jonge kinderen kunnen lood binnen krijgen door bijvoorbeeld hun vingers in hun mond te steken tijdens het buitenspelen op een plek waar lood in de aarde zit. Ook kan het eten van groente uit de eigen tuin een manier zijn waarop lood in het lichaam komt. Dit komt vooral door de bodemdeeltjes die aan de planten blijven hangen en het lood dat door de planten wordt opgenomen.

Onderzoek speelplekken

Veel gemeentes hebben maatregelen genomen en controleren uit voorzorg bijvoorbeeld speeltuintjes. Deze maatregelen zijn erop gericht om contact met lood te voorkomen.

Eigen tuin

Veel gemeentes doen geen onderzoek naar de grond in de particuliere tuinen. Als je wilt weten of de grond van je eigen tuin een hogere loodgehalten heeft, bieden gemeentes de mogelijkheid om dit zelf te laten onderzoeken. Vaak is er al een bodemonderzoek uitgevoerd. Op www.bodemloket.nl zie je of er een bodemonderzoek bekend is van jouw perceel.

Wat kun je zelf doen?

Met een paar eenvoudige maatregelen zorg je ervoor dat kinderen zo min mogelijk in contact komen met lood.

• Laat kinderen hun handen wassen na het buitenspelen.
• Laat kinderen niet op onbedekte verontreinigde bodem ('kale bodem') spelen. Bedek de bodem met gras, struiken of vaste planten. Een kunstgrasmat of bestrating, bij voorkeur waterdoorlatend, zorgen ook voor een goede bedekking.
• Kies voor een zandbak met schoon zand.
• Kweek groenten en fruit in plantenbakken met schone grond (potgrond of tuinaarde).
• Was zelfgekweekte groenten en fruit grondig.
• Was zelf je handen na het tuinieren in eigen tuin en voor het eten.
• Heb je een grote moestuin (groter dan 200 m²)? Vraag dan informatie op over de kwaliteit van de bodem en/of laat deze onderzoeken.
• Ga de inloop van grond in huis tegen door schoenen uit te doen bij het naar binnen lopen.
• Stofzuig of dweil regelmatig je huis.

Wat doen de provincie en gemeente?

Op grond van de Wet Bodembescherming is een aantal grote(re) gemeenten bevoegd gezag op het gebied van bodembeheer. Voor de overige gemeenten zijn de provincies bevoegd gezag.

Meer informatie?

Voor vragen over je gezondheid en lood kun je terecht bij de GGD. Medewerkers van de GGD kunnen ook advies geven afgestemd op je persoonlijke situatie.

Amsterdam
Amersfoort (GGD Utrecht)
Gooi en Vechtstreek

Op www.bodemloket.nl vind je informatie over bodemonderzoeken die in de omgeving zijn uitgevoerd. 

Het RIVM-rapport over diffuse loodverontreiniging in de bodem (RIVM  2015-0204)

Het rapport van de Europese Voedselwarenautoriteit over lood en risico’s voor de gezondheid (EFSA 2010; 8(4):1570)

Op de sites van de gemeente zie je of een gebied is aangemerkt met een loodrisico.

Amsterdam
Hilversum